Hát Then thường được kết hợp với đàn tính được ví là giai điệu thần tiên là “đặc sản” tinh thần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của bà con các dân tộc Tày, Nùng, Thái các tỉnh miền núi phía bắc. Hiện nay , Hát then đang được nhà nước đẩy mạnh lưu giữ và phát triển thành 1 nét văn hoá độc đáo của vùng miền.
Hát then là gì ?
Hát then là một thể loại dân ca tín ngưỡng của cộng đồng người Choang, dân tộcTày, Nùng. Mang trường ca, mang màu sắc tín ngưỡng thuật lại cuộc hành trình lên thiên giới để cầu xin Ngọc hoàng giải quyết một vấn đề gì đó cho gia chủ.

Từ “then” là đọc chệch từ “thiên” (天, tian) trong tiếng Choang, tức trời. Người Choang của Trung Quốc cũng như người Tày và người Nùng coi việc hát then là hát để tế Trời (tức Ông Trời hay còn là Ngọc hoàng Thượng đế sau khi bị ảnh hưởng Đạo Giáo)
>>>Xem thêm : Tổng hợp chi tiết tất cả các địa điểm tham quan tại Hữu Liên Lạng Sơn
Nguồn gốc và ý nghĩa của hát then
Hát then xuất hiện từ lâu, song chúng ta vẫn chưa xác định chuẩn xác thời điểm nó bắt đầu. Chỉ biết rằng, hát then phát sinh và phát triển gắn liền với quá trình lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc.
Ý nghĩa của hát then
Làn điệu hát then có vai trò quan trọng đến với đời sống văn hoá tinh thần của người tỉnh dân tộc Tày, Nùng nói riêng và các dân tộc khác nói chung. Bởi các làn điệu hát then không chỉ mang tính chất giải trí, là món ăn tinh thần sau ngày những ngày làm việc căng thẳng mà còn là hình thức sinh hoạt mang tính chất tâm linh, tế lễ, cầu mong mưa thuận gió hoà, mùa vụ ấm no cho buôn làng. Âm nhạc là yếu tố xuyên suốt cuộc hát then.

Hát then có nhiều bài, bản, làn điệu. Người Tày, người Nùng không kể tuổi tác, giới tính, những người mê tín cũng như không mê tín đều rất thích nghe hát then.Lời hát theo hình thức diễn xướng tổng hợp ca nhạc Đàn tính, múa, diễn với nhiều tình huống khác nhau. Nghệ sĩ biểu diễn đảm nhiệm chức năng của một diễn viên tổng hợp. Họ vừa hát, tự đệm, vừa múa và diễn để thể hiện nội dung câu hát, đôi khi còn biểu diễn cả những trò nhai chén, dựng trứng, dựng gươm..
>>>Xem thêm :REVIEW Toàn Tập về Du Lịch Hữu Liên -Yên Thịnh
Hát then có ở đâu ?
Theo thống kê năm 2018 có 16 địa phương sở hữu hát then nhưng trọng tâm hát then ở 13 tỉnh miền núi phía Bắc: Hà Giang, Tuyên Quang, Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Bắc Giang, Quảng Ninh, Yên Bái, Lào Cai, Sơn La, Điện Biên, Lai Châu. Hiện tại đã xuất hiện hát then ở các tỉnh Đắk Nông, Đắk Lắk và Thành phố Hồ Chí Minh khi người Tày và người Nùng di cư đến.
Mỗi vùng, làn điệu then lại có những nét độc đáo riêng
- Then Cao Bằng dìu dặt tha thiết
- Then Lạng Sơn tươi vui, rộn ràng
- Then Tuyên Quang dồn dập như thúc quân ra trận
- Then Hà Giang nhấn nhá từng tiếng một
- Then Bắc Kạn như chuyện kể thầm thì
>>>Xem thêm :Kinh nghiệm lần đầu du lịch Hữu Lũng Lạng Sơn
Các điệu hát then ở Lạng Sơn
Một số Điệu then quen thuộc hiện nay tại Lạng Sơn chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp : Tò mạy, “Mùa hoa lê”, Chứ công mẻ oóc…. Hát then hiện nay được đưa vào rất nhiều sự kiện lớn nhỏ trong và ngoài tỉnh Lạng Sơn. Có thể nói, giữa cuộc sống hiện đại, với nhiều dòng nhạc và nhạc cụ được du nhập mạnh mẽ, việc lưu giữ những nét đặc sắc của cây đàn tính – nhạc cụ của đồng bào dân tộc Tày, Nùng Xứ Lạng đã, đang và sẽ đưa loại hình âm nhạc này phát triển hơn trong cộng đồng. Qua đó, góp phần để lời then, tiếng tính của quê hương cùng những làn điệu dân ca tiếp tục sống mãi với thời gian.

Đi Hữu Liên muốn nghe hát then được không ?
Hiện nay ở Hữu Liên là 1 trong ít những nơi có đội hát then vẫn giữ được nét văn hoá gốc của hát then . Bạn có thể liên hệ với các homestay để được phục vụ hát then tại địa điểm yêu cầu khi đi du lịch Hữu Liên . Do 1 đội hát then gồm rất nhiều người nên chi phí bạn cần bỏ ra cũng không hề nhỏ , khoảng từ 2 – 5 triệu đồng cho 1 buổi biểu diễn . Tuy nhiên nếu bạn đi đoàn thể , công ty muốn trải nghiệm 1 nét văn hoá địa phương thì không phải là bỏ ra 1 số tiền vô ích
>>>Xem thêm :Kinh nghiệm ăn uống khi đi du lịch Hữu Lũng Lạng Sơn
Trên đây là thông tin chi tiết về điệu Hát Then. Các bạn có thắc mắc hãy để lại bình luận bên dưới để được hỗ trợ nhé. Và đừng quên Bamboo Hill đang cung cấp dịch vụ phòng nghỉ , cắm trại , pinic , thăm quan trải nghiệm tại Hữu Liên nhé. Đến với Bamboo Hill bạn sẽ có những trải nghiệm đáng nhớ tại Hữu Liên cùng gia đình và bạn bè